समर्थरचित चौपदी (भाग ४)

*समर्थरचित चौपदी...*

*भाग ४*

*संगीत गायन दे रे राम..*

*आलापगोडी दे रे राम..*

*धातमाता दे रे राम..*

*अनेक धाटी दे रे राम..!*

समर्थ म्हणतात...

धर्मकार्य,पारमार्थिक व्यक्तींना आपला धर्म,परमार्थ अनेक बाजूनं,प्रकाराने समजवून द्यावा लागतो.नवविधाभक्ती मधून तो प्रचलित करावा लागतो.त्यापैकी एक कीर्तनभक्ती..!आणि त्यासाठी संगीत आणि गायन याची उत्तम जाण असणं आवश्यक आहे.सांगणारा आणि उतरवून,समजावून घेणारा या दोघांना ही हे सगळे बारकावे कळण महत्वाच आहे.ते संगीत गायनाचे ज्ञान मला दे रे रामा..!!

रामराया.. उत्तम आलाप कला कला ही गायनात रुची निर्माण करतात.एखाद्या वर्णनात ते एखादं महत्व पटवून देण्यासाठी उत्तम भूमिका बजावतात..!म्हणून ती आलापगोडी,त्याचा गाभा मला ज्ञात होऊ दे रे रामा..!!

रामराया..या कीर्तनसेवेत प्रभूवर्णनातं वेदकाल,पुराणकाळ,उपनिषदे आणि त्यांच्याशी निगडित सगळ्या आख्यायिका या प्रस्तुत कराव्या लागतात..!त्याबरोबरच सध्याच्या प्रचलित अशा ऐतिहासिक, सामाजिक घटनांचा मागोवा ही मांडावा लागतो.त्यापासुन चे निष्कर्ष इथे सिद्ध करून दाखवावे लागतात..ती ही कला मला अवगत करून दे रे रामा..!

रामराया..अनेक संतानी अनेक प्रकारच्या काव्य रचना,वेगवेगळ्या प्रकारच्या त्यांच्या प्रस्तुतीकरणं पद्धती निर्माण केल्या आहेत.त्याचे अनेक असे आविष्कार आहेत.ते त्याच पद्धतीने कायम व्यक्त करता यावे यासाठी या साऱ्याची ओळख मला करून दे रे रामा..!

समर्थ प्रणित उत्तम रामदासी हा उत्तम कीर्तनकार असावा ही समर्थांची अपेक्षा आहे.ऐकवणारा कीर्तनकार  आणि ऐकणारा समाज हे दोघेही तितकेच निष्णात असावेत.म्हणजे हे भक्तीचे दोहन हे सुंदर नवनीत निर्माण करून देते..!त्यासाठी रामाजवळ हे समर्थांच मागण आहे.

श्रीराम..!

©प्रवीण कुलकर्णी

९८२२६३५९०२